Aktywacja podjednostki regulacyjnej
Solubilizowane preparaty cyklazy adenylowej, aczkolwiek zachowują aktywność katalityczną i są uczynniane przez fluorki, to jednak nie podlegają regulacji hormonalnej. Fakt ten świadczy o tym, że cyklaza adenylowa składa się z co najmniej dwóch części. Części te nazwano podjed- nostką katalityczną i podjednostką regulacyjną (ryc. 7). Podjednostka ka-
Ryc, 7. Koncepcja pod jednostek (re- gulacyjnej i katalitycznej) cyklazy adenylowej. talityczna kontaktująca się z wnętrzem komórki zawiera kompleks ATP-Mg2+. Przemiana tego kompleksu w cAMP może zajść w warunkach fizjologicznych dopiero po aktywacji błonowej podjednostki regulacyjnej, która kontaktuje się ze środowiskiem zewnętrznym. Aktywacja podjednostki regulacyjnej odbywa się przez zespolenie z odpowiednim hormonem lub autakoidem. Budowa konformacyjna i allosteryczne otoczenie podjednostki regulacyjnej są niejednakowe w różnych rodzajach komórek i stanowią o swoistości interakcji cyklazy adenylowej z określonym rodzajem hormonu lub autakoidu. Różnice w budowie podjednostki regulacyjnej określają istnienie mnogości izoenzymów cyklazy adenylowej, a tym samym są podstawą swoistości działania hormonów. Nawet w jednej komórce mogą współistnieć różne podjednostki regulacyjne cyklazy adenylowej. Na przykład w mięśniu sercowym tworzenie się cAMP jest niezależnie pobudzane przez trzy różne hormony – adrenalinę, glukagon i tyroksynę (p. str. 75). Niektórzy autorzy utożsamiają „adrenalinową” podjednostkę regulacyjną cyklazy adenylowej mięśnia sercowego z receptorem p-adrenergicznym [5U].